Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ευθανασίας, υποβοηθούμενης αυτοκτονίας και καταστολής;
Για τους όρους ευθανασία και υποβοηθούμενη αυτοκτονία υπάρχουν πολλοί ορισμοί, κανένας όμως δεν θα πρέπει να συνδεθεί με «άρνηση» ανώφελης θεραπείας, απόσυρση ανώφελης θεραπείας ή καταστολή μέτρια/ βαθιά /διακεκομμένη ή συνεχής.
Με τον όρο ευθανασία θεωρείται η θανάτωση κατόπιν απαίτησης του υποκειμένου και ορίζεται όταν ο ιατρός προκαλεί με πρόθεση το θάνατο με τη χορήγηση φαρμάκων κατόπιν της εθελούσιας συγκατάθεσης του ασθενή ( απαραίτητα προϋπόθεση, ικανό επίπεδο επικοινωνίας). Αντιθέτως στην υποβοηθούμενη αυτοκτονία ο ιατρός σκόπιμα βοηθάει τον ασθενή να αυτοκτονήσει προμηθεύοντας του φάρμακα που τα λαμβάνει ο ίδιος ο ασθενής κατόπιν της εθελούσιας συγκατάθεσης του (απαραίτητα προϋπόθεση, ικανό επίπεδο επικοινωνίας).
Η θανάτωση εκ μέρους του ιατρού ενός ατόμου χωρίς τη συγκατάθεση του, μη εκούσια ( όπου το άτομο είναι ανίκανο να συγκατατεθεί), ή ακούσια (ενάντιο στη θέληση του), δεν είναι ευθανασία αλλά φόνος. Η ευθανασία είναι μόνο εκούσια και ενεργητική επίσης, και θα πρέπει να εγκαταλειφθούν όροι όπως ακούσια ευθανασία και παθητική ευθανασία.
Η καταστολή από την άλλη είναι η πρόθεση να ανακουφίσει την ανυπόφορη οδύνη, η διαδικασία δηλαδή να χρησιμοποιηθούν κατασταλτικά φάρμακα για τον έλεγχο των συμπτωμάτων με στόχο την ανακούφιση τους. Ξεκάθαρα πρέπει να καταλάβουμε πως η ευθανασία είναι η πρόθεση για θανάτωση του ασθενή μέσω θανατηφόρου φαρμάκου με στόχο τον άμεσο θάνατό του, ενώ στην καταστολή, στην μέτρια καταστολή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί θεραπευτικά χωρίς να επηρεαστεί το επίπεδο συνείδησης και ικανότητας επικοινωνίας. Η χρήση βαθιάς καταστολής, οδηγεί τον ασθενή να μην μπορεί να επικοινωνεί με το περιβάλλον μεν, όμως είναι μερικές φορές απαραίτητη για να επιτευχθεί ο θεραπευτικός σκοπός. Εφόσον το επίπεδο της καταστολής αναθεωρείται τακτικά, χρησιμοποιείται προσωρινά και ο ασθενής ελέγχεται τακτικά είναι ασφαλής. Υπάρχουν περιπτώσεις όπως το τελικό στάδιο ενός ασθενή, όπου οι γιατροί καταστέλλουν τους ασθενής με στόχο την επίσπευση του θανάτου, η διαδικασία αυτή ονομάζεται και «αργή ευθανασία» και θεωρείται κατάχρηση στη χρήση της καταστολής.
Σε κάποιες των περιπτώσεων είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η καταστολή βοηθάει όπως ως μέρος της φροντίδας εγκαυμάτων, παροδική καταστολή για επώδυνες διαδικασίες, επείγουσες περιπτώσεις όπως μαζικές αιμορραγίες, ασφυξίας, κρίση ανυπόφορου πόνου ή δύσπνοια ανυπόφορου πόνου.
Συνοψίζοντας, η τρόποι καταστολής θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σωστά και η ευθανασία δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί λόγω ενδεχόμενων κινδύνων για πχ άσκηση πίεσης σε ευάλωτα άτομα, υποβάθμιση του ρόλου της ανακουφιστικής φροντίδας, διαμάχη μεταξύ νομικών απαιτήσεων και των προσωπικών και επαγγελματικών αξιών των ιατρών και των άλλων λειτουργών υγείας, διεύρυνση των κλινικών κριτηρίων να εμπεριέχονται και άλλες ομάδες της κοινωνίας, αύξηση της συχνότητας της ακούσιας (!) και μη εκούσιας πράξης θανάτωσης και τέλος η θανάτωση θα πρέπει να γίνει αποδεκτή από την κοινωνία.
Πηγή: Εξειδίκευση στην Ανακουφιστική Φροντίδα: Τέχνη και Επιστήμη από το Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών.
